Historia Zakładu i zarys prowadzonych w nim badań

Popularnonaukową prezentację przedstawiającą najważniejsze osiągnięcia naukowe Zakładu, przygotowaną na niedawny jubileusz 50. rocznicy powstania naszego Wydziału, można obejrzeć tutaj: Zakład Biochemii Analitycznej WBBiB UJ - osiągnięcia naukowe.


 

Historia Zakładu Biochemii Analitycznej rozpoczęła się w 2000 roku połączeniem Pracowni Enzymologii i Pracowni Biochemii Fizycznej Zakładu Biochemii Zwierząt (kierownik: prof. Zdzisław Żak) ówczesnego Instytutu Biologii Molekularnej na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zakład powołał do życia JM Rektor Franciszek Ziejka a jego pierwszym kierownikiem został profesor Adam Dubin. W latach 2003-2008 funkcję kierownika pełnił profesor Andrzej Kozik. Od początku roku akademickiego 2008/2009 Zakładem ponownie kierował profesor Dubin, który przeszedł na emeryturę w październiku 2015 r. Od tego momentu Zakładem po raz kolejny kieruje prof. Anrzej Kozik. W obrębie Zakładu działają dwie pracownie, Biochemii Fizycznej oraz Enzymologii i Chemii Białek zaś zespół pracowników w chwili obecnej liczy dziesięć osób. W skali całego Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ Zakład pozyskuje średnio 10% nakładów na badania naukowe, zarówno w postaci nominalnej (wysokość środków finansowych) jaki i w postaci liczby realizowanych projektów badawczych. Przeciętnym rocznym plonem prowadzonych badań jest około 20 publikacji w czasopismach naukowych o zasięgu międzynarodowym. Działalność dydaktyczna obejmuje 23 kursy z dziedzin biochemii, biotechnologii, chemii białek oraz analizy instrumentalnej.
Tematyka badań naukowych prowadzonych w Zakładzie obejmuje:
• charakterystykę biochemiczną i strukturalną czynników wirulencji gronkowców, głównie sekrecyjnych enzymów proteolitycznych
• charakterystykę biochemiczną i strukturalną białkowych naturalnych inhibitorów proteaz bakteryjnych
• charakterystykę peptydów antybakteryjnych, bakteriocyn i hemolizyn: ich izolowanie, oczyszczanie, sekwencjonowanie i charakterystykę biochemiczną
• badania nad hemocydynami - peptydami o aktywności antybakteryjnej pochodzącymi z białek zawierających hem
• analizy modyfikacji struktury i funkcji białek w stanie zapalnym
• biochemię stresu oksydacyjnego
• biochemię witamin i koenzymów
• charakterystykę strukturalną i enzymatyczną białek biorących udział w procesach biosyntezy tiaminy u roślin i mikroorganizmów
badania nad wpływem infekcji bakteryjnych i grzybiczych na funkcjonowanie układu generacji kinin i kaskady krzepnięcia krwi
• ekspresję genów receptorów kinin w stanie zapalnym
• biochemiczne zastosowania substancji biologicznie aktywnych immobilizowanych na nośnikach konwencjonalnych i nanocząstkach.

Najwszechstronniej reprezentowanymi technikami badawczymi stosowanymi w Zakładzie są techniki oparte na różnych rodzajach chromatografii cieczowej, w odmianach nisko-, średnio- i wysokociśnieniowej. Ponadto Zakład dysponuje bogatym zapleczem do charakterystyki białek i peptydów metodami spektroskopowymi (UV/VIS, fluorymetrycznymi oraz pomiary techniką dynamicznego rozpraszania światła DLS) oraz analiz elektroforetycznych (1D, 2D oraz IEF), a także do badań oddziaływań pomiędzy białkami i ich ligandami poprzez pomiary rezonansu plazmonów powierzchniowych (Biacore). Zakad dysponuje spektrometrem masowym (pułapka jonowa ze źródłem jonów typu ESI), jako jedyny w Polsce dysponuje automatycznym chemicznym (degradacja Edmana) sekwenatorem białek i peptydów, posiada również pełną infrastrukturę do hodowli bakterii i komórek oraz do realizacji prac z zakresu biologii molekularnej.